Αυτή τη βδομάδα, ήμουν σε ένα σεμινάριο που διοργανώνει το ΕΚΔΔΑ (Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης), ο φορέας που αναλαμβάνει τις εκπαιδεύσεις των δημοσίων υπαλλήλων. Το θέμα του σεμιναρίου ήταν «Τα λειτουργικά συστήματα Unix και Linux». Το δήλωσα εξαρχής, γιατί θεώρησα ότι θα υπάρχουν σίγουρα πράματα που θα μάθαινα, αλλά επειδή και δεδομένης της (όποιας) εμπειρίας έχω με το Linux, θα ήθελα να δω αν όντως είναι ένα σεμινάριο που θα παρακολουθήσει κάποιος για να μπορέσει να έχει μια αρχική επαφή με το Linux και να αρχίσει την ενασχόλησή του με αυτό. Στο παρόν κείμενο, θα σας μεταφέρω την τελική μου άποψη.
Μετά το πέρας του σεμιναρίου, έχω μια καλύτερη άποψη γύρω από το πως θα έπρεπε να είναι ένα σωστό σεμινάριο Linux και το ποια είναι η άποψη που κυκλοφορεί για το Linux. Καταρχήν, το σεμινάριο ήταν διάρκειας 5 ημερών. Μέσα σε αυτές τις 5 ημέρες, οι εισηγητές ήταν 3. Μόνο από αυτό το γεγονός, μπορεί με μια σχετική ασφάλεια να θεωρήσει κάποιος ότι σίγουρα θα υπάρξουν επικαλύψεις μεταξύ των 3 αυτών εισηγητών και όντως υπήρξαν. Άρα μιλάμε αρχικά για χαμένο χρόνο που προφανώς θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί καλύτερα.
Δεύτερο: Από τους 3 εισηγητές, μόνο ο ένας είχε τον υπολογιστή του με εγκατεστημένο Linux. Οι υπόλοιποι 2 είχαν virtual machine με εγκατεστημένο το Ubuntu 12.04, όπως και οι μαθητές (=εμείς) που προσπαθούσαμε μετά κόπων και βασάνων να δουλέψουμε με virtual machine σε Ubuntu πάλι, αλλά μέσα από Windows XP και Vista με 1GB RAM. Απλά απελπισία... Όσον αφορά το σχόλιο για την κανονική εγκατάσταση Linux, θεωρώ ότι ο εισηγητής που προσπαθεί να μεταδώσει τις γνώσεις του γύρω από το Linux, ε, θα πρέπει να φαίνεται ότι το χρησιμοποιεί και ο ίδιος εντατικά. Διαφορετικά, εμένα προσωπικά μου μεταφέρεται μια άποψη ότι μπορεί και να με «κοροϊδεύει». Τραβηγμένο; Δεν ξέρω, μπορεί, αλλά εμένα αυτό μου έκατσε. Σκεφτείτε ένα πωλητή αυτοκινήτου που προσπαθεί να σας πουλήσει το Χ αυτοκίνητο, αλλά αυτός οδηγεί το Υ.
Τρίτο: Η δομή της θεματολογίας ήθελε δουλειά. Δεν μπορεί να μιλάς για ένα εντελώς νέο λειτουργικό σύστημα και να μην ξοδέψεις λίγο χρόνο για να μιλήσεις για την ιστορία του, πώς προέκυψε, ποια είναι η φιλοσοφία του, για ποιους σκοπούς δημιουργήθηκε αρχικά, ποια είναι η δομή των καταλόγων του, τι είναι τα mount points, τι θα πει ανακατεύθυνση εντολών και τροφοδότηση εξόδου προγραμμάτων σε άλλα (pipes), γιατί χρησιμοποιούνται τα repositories και δεν βάζουμε εφαρμογές από όπου βρούμε, εκτός συστήματος διαχείρισης πακέτων, κτλ. Ναι, ειπώθηκαν λίγα πράματα για κάποια από τα παραπάνω που αναφέρω, αλλά θεωρώ ότι έπρεπε να δοθεί βάρος σε πράματα που θα τα θεωρούσα δομικά για να μπεις στη φιλοσοφία του Linux και του Unix γενικότερα και να σε βγάλουν από το τρυπάκι του «πως κάνω το Α που έκανα στα Windows στο Linux;». Ναι, οκ, όλοι χρήστες Windows είμαστε, αλλά το σεμινάριο είχε θέμα «Τα λειτουργικά συστήματα Unix και Linux» και όχι «Μετάβαση στα λειτουργικά συστήματα Unix και Linux για χρήστες Windows».
Τέταρτο: Δε δίνεις βάρος σε ανούσια πράματα. Πχ. ένας εισηγητής ξόδεψε πολύ χρόνο για να δούμε κάποιες επιλογές του Virtual Box, ακριβώς επειδή χρησιμοποιούσαμε virtual machine. Λάθος. Στο τέλος, είχε διαφάνειες με πραγματικά ουσιαστικά θέματα που δεν πρόλαβε να τα πει και τα ανέφερε σε λίγα λεπτά, θέματα που ήταν τουλάχιστον μισής ή μίας ώρας.
Πέμπτο: Αν θες να κεντρίσεις τον μαθητή να ασχοληθεί με το θέμα σου, φούσκωσέ το λίγο, κάντο να φανεί ότι είναι ωραίο και ότι αξίζει, για να του δώσεις ένα αρχικό έναυσμα να ασχοληθεί ο ίδιος. Καλύτερα να φάει τα μούτρα του και να το παρατήσει μετά (που θα γίνει σε κάποιο ποσοστό, αλλά όχι για όλους), αλλά θα είναι τουλάχιστον κάτι που θα το έχει κάνει ο ίδιος συνειδητά. Συγκεκριμένα τώρα, πες ότι το Linux έχει δυνατότητες, πες ότι για απλές δουλειές, όπως σερφάρισμα, μουσική, ταινίες, σύνταξη ενός εγγράφου, προγραμματισμό είναι ό,τι καλύτερο (και είναι) για να τον κεντρίσεις να ασχοληθεί. Μη λες ότι ξεκίνησες με Linux αλλά το γύρισες σε Windows επειδή όλος ο κόσμος χρησιμοποιεί Windows, τον ακυρώνεις με τη μία τον άλλον. Μην το κάνεις να φαίνεται δηλαδή σαν τον φτωχό συγγενή των λειτουργικών συστημάτων, όταν μεταφέρεις στο μαθητή μια τέτοια άποψη, γιατί να καθίσει και να ασχοληθεί αυτός; Υπάρχει λόγος;
Έκτο: Πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρος προσανατολισμός σχετικά με το ποια χρήση προορίζεται το Linux, προκειμένου και η θεματολογία του σεμιναρίου να είναι προσαρμοσμένη αντίστοιχα. Δηλαδή, θες να κάνεις σεμινάριο Linux για καθαρά χρήση server; Τότε, δείξε κονσόλα, vi, bash, apache, databases, ldap, bind, iptables, exim, postfix, sendmail, κτλ. Θες να παρουσιάσεις ένα εναλλακτικό desktop των Windows; Δείξε KDE, Gnome, Unity, κάποιες εφαρμογές αντικατάστατα άλλων που υπάρχουν μόνο για Windows, κτλ. Δεν μπορείς σε ένα σεμινάριο 5 ημερών να τα δείξεις όλα, απλά δε στέκει. Και παράλληλα με τον προσανατολισμό του σεμιναρίου, απαίτησε αντίστοιχα καταρτισμένο κοινό ως προαπαιτούμενο για παρακολούθηση. Δεν έχει νόημα να δείχνεις iptables σε άνθρωπο που δεν ξέρει τι είναι το TCP/IP. Κινέζικα θα του φανούν έτσι κι αλλιώς.
Εν τέλει, «άξιζε το σεμινάριο;» θα ρωτήσετε. Εξαρτάται. Αν θες να πας να περάσεις το χρόνο σου χωρίς πολλά πολλά, καλύτερα μην πας, γιατί να στερήσεις τη θέση από κάποιον άλλο που πραγματικά θα ήθελε να δει και να ακούσει. Από την άλλη, αν σε ενδιαφέρει, παρακολούθα, ρώτα, δείξε ενδιαφέρον, πάνε σπίτι σου, εγκατέστησε μια διανομή Linux, παίξε, ρώτα. Αν του αφιερώσεις λίγο χρόνο και δεν το πάρεις στραβά με τη διαφορετικότητά του στο χειρισμό σε σχέση με τα Windows, μπορεί και να σου αρέσει. Παράλληλα, συνειδητοποίησα ότι το Linux φτιάχτηκε από hard core προγραμματιστές και θέλει τον τρόπο του για να σου αρέσει, δηλαδή όσα περισσότερα γνωρίζεις γύρω από τη λειτουργία ενός υπολογιστή, ασχολείσαι, τόσο πιο εύκολα θα σου κάτσει και θα σου αρέσει τελικά.
Ναι, Linux, γιατί όχι;
Ενημέρωση (11/08/2014): Το Linux Foundation μέσα του μη-κερδοσκοπικού οργανισμού edx παρέχει το εισαγωγικό μάθημα-σεμινάριο LFS101x - Introduction to Linux, το οποίο ξεκίνησα και παρακολουθώ εδώ και λίγες μέρες (ξεκίνησε στις 1 Αυγούστου). Είναι self-paced το σεμινάριο, το παρακολουθεί δηλαδή κανείς με το δικό του ρυθμό. Πραγματικά είναι όντως πολύ καλό και βαδίζει με μια απλή και κατανοητή ροή για να σου μάθει τα βασικά γύρω από το Linux. Αξίζει τον κόπο να το παρακολουθήσει αυτός που δεν είναι μυημένος και θέλει να γνωρίσει το Linux, έστω και τα βασικά, τα οποία μην ξεχνιόμαστε αποτελούν τη βάση για την περαιτέρω ενασχόληση. Εγγραφείτε από τον σύνδεσμο παραπάνω και παρακολουθήστε το, θα με θυμηθείτε!
