Microsoft, Windows, τελικοί χρήστες και άγνοια...

Αφορμή της καταχώρησης αυτής είναι ένα μήνυμα στο φόρουμ του SMF, όπου χρήστης ρωτάει τι πρέπει να κάνει προκειμένου να έχει ελληνικά χωρίς entities στην εγκατάσταση του SMF του, καθώς και συζητήσεις κατά καιρούς με συναδέλφους και η κατάσταση γενικότερα όπως την βλέπω. Λίγο άσχετα όλα τα παραπάνω, αλλά θα εξηγήσω ευθέως.

Είναι γεγονός ότι η Microsoft από την αρχή της μέχρι και σήμερα έχει αλλάξει τον κόσμο των υπολογιστών. Τώρα αν αυτή η αλλαγή ήταν προς το καλύτερο ή το χειρότερο, αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο να το γνωρίζει κανείς, θα έπρεπε να αλλάξει ο ρους της ιστορίας. Τα MS Windows είναι το δημοφιλέστερο λειτουργικό σύστημα στον κόσμο, σε επίπεδο desktop υπολογιστών. Υπολογιστές δηλαδή που χρησιμοποιεί ο μέσος άνθρωπος για να κάνει απλές εργασίες, από επεξεργασία κειμένου, internet, επικοινωνίες, e-mail, κτλ. Ωστόσο, με το πέρασμα των δεκαετιών, όσο πάει και αποδεικνύεται ότι τα Windows τα έγραψε παιδάκι που μάθαινε πχ. Basic και είχε μηδέν υπόβαθρο όσον αφορά την τεχνολογία των υπολογιστών. Ήταν γραμμένα έτσι ώστε να μη δείχνουν στο χρήστη γιατί αυτό συμβαίνει έτσι και όχι αλλιώς, ένα βασικό πράμα του πως πρέπει να δουλεύει ένας χρήστης. Και μη μου πείτε ότι τον τελικό χρήστη δεν τον ενδιαφέρει αυτό. Στο αυτοκίνητό σας, αν γυρνάτε το κλειδί για να πάρει μπρος η μηχανή χωρίς να γυρνάει η μίζα, τότε θα γνωρίζετε ότι κατά 99% θα φταίει η μπαταρία. Έτσι και στον υπολογιστή, είναι προς όφελος όλων το να δώσεις το χρήστη να καταλάβει γιατί αυτό το πράμα πρέπει να δουλεύει έτσι.

Για να μιλήσω πιο συγκεκριμένα, αυτό που αναφέρομαι είναι ότι τα Windows γράφτηκαν για να δουλεύει ένας χρήστης με αυτά, χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για άλλους. Λογαριασμούς μπορείς να φτιάξεις (αφήστε που στα 9x δεν νοείτω κάτι τέτοιο, μιλάμε για NT class Windows), αλλά ένας χρήστης μπορεί να δουλεύει μια δεδομένη στιγμή. Γιατί το λέω αυτό; Η Microsoft μέχρι και τα XP, θεωρεί όλους τους χρήστες administrators. Ακόμα και στην εγκατάσταση, όταν ο χρήστης ρωτάται για να προσθέσει ένα δεύτερο (ή και περισσότερους χρήστες), όλοι αυτοί οι χρήστες είναι administrators. Αποτέλεσμα; Ο χρήστης μπορεί να διαλύσει το σύστημα ανά πάσα στιγμή. Συνέπεια της πρακτικής αυτής είναι αυτοί που γράφουν εφαρμογές για Windows να μην ενδιαφέρονται καν για το αν η εφαρμογή τους πρέπει να είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να μπορούν να τη δουλέψουν πολλοί χρήστες. Πολλές εφαρμογές, γράφουν τα δεδομένα τους στον κατάλογο όπου και εγκαθίστανται (Program Files). Κάνει login ο άλλος χρήστης και βλέπει τα δεδομένα του άλλου, ακριβώς επειδή αποθηκεύονται στο ίδιο σημείο, για όλους τους χρήστες. Συνέπειες; Ασφάλεια μηδέν, ιδιωτικότητα δεδομένων μηδέν και αν ένας χρήστης τολμήσει να είναι πχ. σε άλλο group, τότε μπορεί και να μη δουλεύει η εφαρμογή, αναλόγως του που γράφει κιόλας (και στο Windows κατάλογο, στον κατάλογο του συστήματος δηλαδή!). Όλα αυτά γιατί; Γιατί η Microsoft ποτέ δεν πέρασε στο χρήστη την πρακτική του ότι δεν δουλεύω το σύστημά μου ως administrator, αλλά ως περιορισμένος χρήστης και όποτε χρειαστεί κάτι που πρέπει να είμαι διαχειριστής, μου δίνεται η δυνατότητα αυτή, προσωρινά όμως. Έτσι, οι χρήστες διακατέχονται από άγνοια και διερωτώνται γιατί πρέπει να κάνουν format μία φορά το χρόνο. Γιατί γίνεται χαμός με τους ιούς; Ανεξάρτητα από τις τρύπες του λειτουργικού, τις οποίες εκμεταλλεύονται τα διάφορα είδη κακόβουλου λογισμικού, οι κακές επιδράσεις των κακών αυτών προγραμμάτων θα ήταν πολύ λιγότερες αν ο χρήστης δεν μπορούσε εξ' ορισμού να γράψει σε registry, Program Files και Windows κατάλογο.

Δυστυχώς η κατάσταση αυτή (η κακή νοοτροποία) υπάρχει σε μερικές ελληνικές εταιρίες λογισμικού, γιατί έτσι πέρασε από την αρχή από τη Microsoft. Σου δίνει το αρχείο εγκατάστασης (setup) μιας εφαρμογής, το τρέχεις, βάζει τα κέρατά της στο Program Files μέσα, φτιάχνει τα εικονίδια μόνο για τον Administrator (από τον οποίο τρέχεις την εφαρμογή και όχι για όλους τους χρήστες - All Users, ω, τι δύσκολο!) και μετά ψάχνεις εσύ ως ο άλλος χρήστης να βρεις τα εικονίδια και αφού τα βρεις, γιατί δεν παίζει η εφαρμογή ρε γαμώτο και κρεμάει...; Μην τολμήσεις να μην είσαι administrator, είναι απαίτηση της εφαρμογής να είσαι administrator. Κάκιστες πρακτικές, που τα σκέφτομαι και μου ανεβαίνει η πίεση (ως άτομο που θεωρώ ότι είμαι μέσα στα των υπολογιστών). Έπρεπε να φτάσει το 2007 με τα Vista, προκειμένου η Microsoft να πει το χρήστη «μεγάλε, αυτά που ήξερες μέχρι τώρα να τα ξεχάσεις, administrator δεν πρέπει να είσαι» και να βρίζει όλο ο κόσμος το UAC (το οποίο δεν έχω προσωπική άποψη αν είναι καλό ή όχι, αλλά από τις αρχικές αντιδράσεις, μάλλον για κακή υλοποίηση πρόκειται, ω, τι έκπληξη!).

Έτσι, οι χρήστες διακατέχονται από ένα αίσθημα άγνοιας, χωρίς να ξέρουν γιατί αυτό δουλεύει έτσι και δεν γνωρίζουν το ότι υπάρχει μια πιθανότητα, αν αυτό δούλευε διαφορετικά, να μην είχα μακροπρόθεσμα και εγώ πρόβλημα.

Βέβαια, τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον η Microsoft ήξερε τι έκανε. Το να κρατάς τους χρήστες σου μέσα στην άγνοια, το να τους δίνεις ένα μαύρο κουτί, το να μη δουλεύει μετά αυτό λόγω των κακών πρακτικών που ακολουθούν οι χρήστες σου, σε βολεύει, γιατί θα τους πουλήσεις τα επόμενα Windows, με το επιχείρημα ότι «ξέχνα αυτά τα προβλήματα που είχες πριν, τώρα με τα Windows Turbo θα είσαι ο πιο ασφαλής χρήστης» και άρα περισσότερο χρήμα στα ταμεία σου. Ω, ναι, έτσι είναι.

Με γεια μας.